Vì sao đề xuất "khaitử" hơn 1.000sàn mua bán địa ốc?

Tại Dự thảo Luật Kinh doanh đất đai (sửa đổi) mà Chính phủ đang trình Quốc hội, quy định "mua bán đất đai phải qua sàn" lại bị hủy bỏ. Vì sao nên nỗi?

Hai mục tiêu là công khai thông tin và dự báo thị trường trong Luật Nhà ở 2005 là lý do khiến Dự thảo Luật Kinh doanh đất đai (sửa đổi) quy định "mua bán đất đai phải qua sàn" bị hủy bỏ.

Cho đến tháng 3/2013, theo thống kê của Cục Quản lý nhà và thị trường đất đai (Bộ Xây dựng), cả nước đã có 1.012 sàn mua bán đất đai được thành lập, trong đó Hà Nội có 469 sàn, TP. HCM có 397 sàn, với tổng số người được cấp chứng chỉ hành nghề môi giới, định giá đất đai lên tới hơn 35.000. Nhiều sàn mua bán còn lập các sàn "con" của mình tại các khu vực hoặc địa phương khác, nơi có những dự án đang "nóng" mà không được tính vào con số thống kê nêu trên.

Tuy số lượng các sàn mua bán đất đai phát triển mạnh, nhưng chất lượng không đi kèm và bắt đầu xuất hiện nhiều hiện tượng không hay. Trước tiên là quy định sàn mua bán phải có "diện tích tối thiểu 50 m2 phục vụ cho hoạt động môi giới, mua bán và thêm 20 m2 cho mỗi hoạt động dịch vụ bổ sung, đồng thời đảm bảo có trang thiết bị phù hợp với nội dung hoạt động"; hay quy định "phải có tối thiểu 2 nhân viên làm công việc môi giới đất đai có chứng chỉ môi giới. Nếu có dịch vụ định giá đất đai, phải có tối thiểu 2 nhân viên làm công việc định giá đất đai có chứng chỉ định giá đất đai do cơ quan có thẩm quyền cấp". Để đáp ứng yêu cầu trên, các sàn phải "chạy" rất vất vả, nhưng có những điều kiện rất khó có thể đáp ứng như quy định về diện tích sàn mua bán chẳng hạn.

Ông Phan Thành Mai - Tổng thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Trưởng ban điều hành Mạng các sàn mua bán đất đai miền Bắc cho biết, quy định của pháp luật tuy đã có nhưng việc giám sát hoạt động các sàn lâu nay đang bị buông lỏng. Rất nhiều sàn thành lập ra rồi đóng cửa, nhưng không báo cáo Sở Xây dựng khiến việc quản lý gặp nhiều khó khăn. Cơ quan quản lý cũng khó đánh giá được chất lượng cũng như năng lực thật sự của các sàn mua bán hiện nay.

Chính vì vây, cả hai mục tiêu là công khai thông tin và dự báo thị trường mà Ban soạn thảo Luật Kinh doanh đất đai đề ra ban đầu đều không thực hiện được.

dđdn